Onderzoek naar broedvogels in Maasheggen

Voor broedvogels in De Maasheggen is het van belang dat de heggen waarin zij zich nestelen hoog genoeg uitgroeien, een dichte kroonlaag hebben, hier en daar worden onderbroken door een boom en bestaan uit een mix van houtige soorten met stukken met dichtere en meer open vegetatie. 

Dat blijkt een broedvogelonderzoek dat in 2025 is afgerond door Paul van Els (Sovon) en Lars van Peij (Vereniging Nederlands Cultuurlandschap). Het volledige onderzoeksrapport is hier terug te vinden.

De Maasheggen is een eeuwenoud cultuurlandschap, dat bestaat uit weilanden die van elkaar worden gescheiden door een mozaïek van struweelhagen, vlechthagen en knip- en scheerhagen van vooral meidoorn en sleedoorn en andere houtige soorten zoals kornoelje, vuilboom en hier en daar een es. In het gebied leven veel struweelvogels zoals de raamsluiper, de grasmus, de zwartkop (foto) en de heggenmus. Bovendien herbergt het gebied regionaal laatste bolwerken van onder andere de ringmus, de zomertortel en de nachtegaal. Ook de grauwe klauwier heeft zich in de laatste jaren weer in De Maasheggen gevestigd. 

Alle hierboven genoemde soorten maken met regelmaat gebruik van de in het gebied royaal aanwezige hagen. Onderzoek op de Britse eilanden heeft uitgewezen dat heggen zowel veiligheid als voedsel bieden aan vogels en dat connectiviteit tussen heggen bijdraagt aan een florerende vogelbevolking. 

In Nederland is dergelijk onderzoek nooit uitgevoerd. De vraag welke invloed De Maasheggen hebben op de biodiversiteit staat dus nog open. Bovendien is de invloed van verschillende cultuurvormen van heggen, voor zover bekend, niet eerder onderzocht. Om eerste inzichten te verkrijgen is aan Sovon en VNC gevraagd onderzoek uit te voeren aan de hand van de kenmerken van de heggen en informatie over de best getelde soortgroep, broedvogels, naar de biodiversiteitswaarde van verschillende beheervormen en natuurlijke vormen van heggen in De Maasheggen.

In deze rapportage zijn de resultaten van het onderzoek beschreven.